Συστροφή Όρχεως
Η συστροφή του όρχι αποτελεί ένα εξαιρετικά επείγον χειρουργικό πρόβλημα.
Στην ουσία πρόκειται για συστροφή του σπερματικού τόνου. Ο όρχις πραγματοποιεί μία περιστροφή γύρω από τον εαυτό του πάνω από 180ο. Αυτό έχει ως συνέπεια να στρίβει και ο σπερματικός τόνος, ο οποίος εμπεριέχει τις αρτηρίες, τις φλέβες, τα νεύρα και τα λεμφαγγεία του όρχεως. Άρα, η συστροφή έχει ως συνέπεια τη διακοπή της παροχής αίματος προς τον όρχι, με αποτέλεσμα τη νέκρωση και ατροφία του, αν δεν αντιμετωπιστεί τις πρώτες 6 ώρες.
Πρόκειται για τη συχνότερη οξεία ουρολογική πάθηση στα παιδιά και τους εφήβους. Απαντάται με συχνότητα περίπου 1/4.οοο αλλά μπορεί να παρατηρηθεί και σε μεγαλύτερες ηλικίες.
Παθογένεια
Στις περισσότερες πάντως περιπτώσεις, δεν αναγνωρίζεται η αιτία (ιδιοπαθείς).
Συμβαίνει πιο συχνά σε αγόρια με κρυψορχία (οι όρχεις δεν κατεβαίνουν φυσιολογικά στο όσχεο με την γέννηση). Άλλοι παράγοντες κινδύνου είναι ο τραυματισμός στη βουβωνική χώρα, στο όσχεο, καθώς και η έντονη σωματική δραστηριότητα-έντονη άσκηση.
Κλινική εικόνα:
Συνήθως θορυβώδης με αιφνίδια εγκατάσταση πόνου στον πάσχοντα όρχι, διόγκωση του οργάνου, ερυθρότητα του οσχεόυ. Μπορεί να ακολουθήσει κοιλιακό άλγος, έμετοι και ναυτία.
Στα βρέφη, παρατηρείται έντονο κλάμα, δίπλωμα ποδιών στην κοιλιά και έμετοι.
Συνήθως, θορυβώδης κλινική εικόνα με με αιφνίδια εγκατάσταση συμπτωμάτων όπως:
- Πολύ δυνατός πόνος στον όρχι, που ξεκινάει ξαφνικά, και, αν ο ασθενής κοιμάται, τον ξυπνάει.
- Πόνος στην κατώτερη κοιλιακή χώρα.
- Ναυτία ή και έμετος.
- Ερυθρότητα του οσχέου.
- Διόγκωση του οσχέου.
Αν δεν αντιμετωπιστεί ο ασθενής, ο πόνος αρχίζει να υποχωρεί ύστερα από κάποιες ώρες και αυτό είναι κακό προγνωστικό σημείο καθώς σημαίνει πιθανή νέκρωση του όρχεως.
Συνήθως, θορυβώδης κλινική εικόνα με με αιφνίδια εγκατάσταση συμπτωμάτων όπως:
- Πολύ δυνατός πόνος στον όρχι, που ξεκινάει ξαφνικά, και, αν ο ασθενής κοιμάται, τον ξυπνάει.
- Πόνος στην κατώτερη κοιλιακή χώρα.
- Ναυτία ή και έμετος.
- Ερυθρότητα του οσχέου.
- Διόγκωση του οσχέου.
Αν δεν αντιμετωπιστεί ο ασθενής, ο πόνος αρχίζει να υποχωρεί ύστερα από κάποιες ώρες και αυτό είναι κακό προγνωστικό σημείο καθώς σημαίνει πιθανή νέκρωση του όρχεως.
Φυσική εξέταση:
Επώδυνο ημιόσχεο, τόσο που πολλές φορές δεν επιτρέπει τον εξεταστή να το ψηλαφήσει.Εάν του επιτραπεί, αναδεικνύεται η διόγκωση του όρχεως και δίδεται η αίσθηση ότι ο όρχις έχει τραβηχτεί προς το βουβωνικό πόρο. Στα αρχικά στάδια η επιδιδυμίδα μπορεί να ψηλαφηθεί, σε ανώμαλη θέση, αλλά αργότερα δεν μπορεί να γίνει ο διαχωρισμός από τον όρχι.
Κατά την ανύψωση του όρχεως, ο πόνος δεν υφίεται (σημείο του Prehn) σε αντίθεση με την επιδιδυμίτιδα π.χ.
Διαφοροδιάγνωση:
- οξεία επιδιδυμίτιδα (σπάνια κατά την εφηβεία)
- μεταπαρωτιδική ορχίτιδα
- τραύματα
- περιεσφιγμένη βουβωνοκήλη
- υδροκήλη
- όγκοι του όρχεως
- συστροφή της υδατίδας κύστη του Morgagni
- ιδοπαθές οίδημα οσχέου
Σημαντική βοήθεια μπορεί να δώσει το έγχρωμο Doppler του οσχέου (αναδεικνύει μειωμένη ή και απούσα αιματική ροή), το οποίο είναι μία εξέταση που συνήθως μπορεί να επιβεβαιώσει τη διακοπή της αιμάτωσης του οσχέου και να αποκλείσει κάποια φλεγμονή. Όταν όμως υπάρχουν αμφιβολίες για τη διάγνωση, επιβάλλεται να γίνει χειρουργική διερεύνηση του όρχεως, ώστε να αποκατασταθεί τυχόν συστροφή.
Αντιμετώπιση:
Η συστροφή του όρχεως είναι μια κατάσταση η οποία απαιτεί επείγουσα αντιμετώπιση. Μπορεί να επιχειρηθεί μηχανική ανάταξη, αλλά ως επί το πλείστον η αντιμετώπιση είναι χειρουργική και θα πρέπει να οδηγηθεί ο ασθενής στο χειρουργείο το συντομότερο δυνατό. Κατά τη χειρουργική αντιμετώπιση διανοίγεται το όσχεο, ανατάσσεται ο όρχις, και, αν είναι βιώσιμος, καθηλώνεται με ένα ράμμα στο όσχεο, ώστε να αποφευχθεί μία εκ νέου συστροφή του.
Αν έχει περάσει μεγάλο χρονικό διάστημα, ο όρχις μπορεί να έχει νεκρωθεί, και ίσως απαιτείται η αφαίρεση του. Αν η συστροφή αντιμετωπιστεί τις πρώτες 5 με 6 ώρες, τα αποτελέσματα είναι πολύ καλά, αντιθέτως, μετά το πέρας 12 -18 ωρών, επέρχεται νέκρωση και ο όρχις αφαιρείται
Μερικοί συγγραφείς προτείνουν και την προληπτική καθήλωση του ετερόπλευρου όρχεως μιας και οι παράγοντες που οδήγησαν στη συστροφή του πάσχοντες ισχύουν μάλλον και για τον άλλο όρχι.
Επιπλοκές:
- Απώλεια του όρχι (αν ο ασθενής προσέλθει αρκετά αργά τότε μπορεί ο όρχις να έχει υποστεί ανήκεστη βλάβη από την ισχαιμία λόγω της συστροφής με αποτέλεσμα να μην είναι πλέον βιώσιμος και να απαιτηθεί η εξαίρεσή του). Μερικοί συγγραφείς προτείνουν τη διατήρηση του όρχι λόγω της παραγωγής από τα εναπομείναντα κύτταρα του Leydig τεστοστερόνης.
- Στειρότητα (λόγω βλάβης των σπερματικών κυττάρων)
Συμπέρασμα:
Η συστροφή του όρχι αποτελεί μια επείγουσα ουρολογική πάθηση η οποία και απαιτεί άμεση αντιμετώπιση. Η έγκαιρη ανάταξη αυξάνει τις πιθανότητες επιβίωσης του όρχι και μειώνει τις επιπτώσεις στη γονιμότητα.
