Πρόληψη Λιθίασης

Μέτρα για την πρόληψη της λιθίασης στον γενικό πληθυσμό αποτελούν:

  • Επαρκής ενυδάτωση.Το νερό είναι το πιο ισχυρό όπλο ενάντια στη λιθίαση. Η ελάχιστη ημερήσια ποσότητα νερού που πίνουμε πρέπει να είναι 3 λίτρα, αφού ο αποβαλλόμενος όγκος ούρων δεν πρέπει να είναι κάτω από 2-2,5 λίτρα το 24ωρο.
  • Περιορισμός του άλατος . Στα τρόφιμα που περιέχουν υψηλά επίπεδα νατρίου περιλαμβάνονται:
    • Κονσερβοποιημένα λαχανικά και σούπες
    • επεξεργασμένα κατεψυγμένα τρόφιμα
    • κονσερβοποιημένα κρέατα
    • «γρήγορα γεύματα» (fast food)
    • μαγειρική σόδα
    • baking powder
    • φωσφορικό νάτριο
    • αλγινικό νάτριο
  • Αποφυγή γευμάτων με πολλές ζωικές πρωτεΐνες,  καθώς αυξάνουν τον κίνδυνο σχηματισμού λίθων από ουρικό οξύ και ασβέστιο.
  • Διατήρηση σωμάτικού βαρους εντώς φυσιολογικών ορίων.
  • Λήψη με μέτρο συμπληρώματων που περιέχουν βιταμίνη C ή D.

Για τους ανθρώπους που έχουν ιστορικό λιθίασης, η πρόληψη είναι βασική  προτεραιότητα και καθορίζεται ανάλογα με τον τυπο του λίθου.

Στους ασθενείς με διεγνωσμένη λιθίαση εφαρμόζονται να ανωτέρω μέτρα καθως επίσης και πιο εξειδικευμένες παρεμβάσεις ανάλογα με το ειδος του λίθου. Είναι αναγκαίο, οι ασθενεις να υποβαλλονται σε μεταβολικο ελεγχο λιθιασης καθως σε ανάλυση της χημικής συστασης του λίθου ώστε να δοθουν πιο συγκεκριμενες οδηγίες.

Ποια είναι τα είδη των λίθων που σχηματίζονται στα νεφρά;

Λίθοι οξαλικού ασβεστίου

Ο συχνότερος τύπος λιθίασης. Μερικά από τα οξαλικά παράγονται από τον οργανισμό, ενώ τα υπόλοιπα προσλαμβάνονται από τις τροφές

Αποφυγή υπερκατανάλωσης τροφών πλούσιων σε οξαλικά:

  • Σπανάκι
  • Φράουλες
  • Παντζάρια
  • Ξηροί καρποί
  • Προϊόντα σόγιας
  • Χυμός Γρειπφρουτ
  • Αναψυκτικά τυπου «κολα»

Λίθοι φωσφορικού ασβεστίου

Στον σχηματισμό αυτών των λίθων συμβάλλει το αν υπάρχουν αλκαλικά ούρα.

Εναμμώνιου φωσφορικού μαγνησίου ή φλεγμονώδεις λίθοι

Στο σχηματισμό τους συμβάλλει η ύπαρξη μόλυνσης στο ουροποιητικό σύστημα . Η διατήρηση του ουροποιητικού συστήματος χωρίς μικρόβια είναι ο σημαντικότερος προληπτικός παράγοντας.

Λίθοι ουρικού οξέος

Αποφυγή υπερβολικής κατανάνωσης τροφών πλούσιων σε  πουρίνες:

  • Κρέατα,
  • Αβγά
  • ψάρια – οστρακοειδή
  • εντόσθια των ζώων, όπως το συκώτι και τα οστρακοειδή

Λίθοι κυστίνης

Οι λίθοι κυστίνης σχηματίζονται από μία σπάνια γενετική διαταραχή που επιτρέπει στην κυστίνη –η οποία περιέχεται στις πρωτεΐνες– να περάσει μέσω των νεφρών και στα ούρα και να σχηματίσει κρυστάλλους.

Όλοι οι ασθενείς μετά το πρώτο επεισόδιο πέτρας στο νεφρό υποβάλλονται σε ένα βασικό έλεγχο που περιλαμβάνει:

  • γενική εξέταση ούρων
  • καλλιέργεια ούρων
  • ένα βασικό αιματολογικό έλεγχο( Ca, Na, K – Κρεατινίνη – Ουρικό οξύ)
  • χημική ανάλυση του λίθου

Οι ασθενείς που θα θεωρηθούν ως υψηλού κινδύνου για υποτροπή της πέτρας υποβάλλονται σε εξειδικευμένο μεταβολικό έλεγχο, ο οποίος αποτελεί  μοναδικό μέσο για την εκτίμηση των παραγόντων κινδύνου της νεφρολιθίασης, με σκοπό τον ενδεχόμενο καθορισμό θεραπείας και την αποφυγή υποτροπών.

Ο εκτεταμένος  μεταβολικός έλεγχος περιλαμβάνει τις εξετάσεις του βασικού ελέγχου και επιπλέον συλλογή ούρων 24ώρου ( απαιτούνται 2 δείγματα τουλάχιστον) – Όγκος ούρων – Κρεατινίνη – Ca, Mg, P, Na, K – PH – Κιτρικά – Οξαλικά – Ουρικό οξύ.

Ο μεταβολικός έλεγχος  έχει ως στόχους την  εντόπιση ασθενών υψηλού κινδύνου για υποτροπή, την αντιμετώπιση υποκείμενης μεταβολικής διαταραχής  καθώς και την πρόληψη υποτροπών.

Με τον κατάλληλο έλεγχο ανιχνεύεται  το αίτιο λιθίασης σε ποσοστό έως 80%.