Ιός των Ανθρώπινων Θηλωμάτων (HPV)
Κονδυλώματα (Ιός HPV)
Τι είναι
Τα κονδυλώματα στο δέρμα, κυρίως στην περιοχή των γεννητικών οργάνων είναι το εμφανές αποτέλεσμα μιας λοίμωξης από τον ιό των ανθρωπίνων θηλωμάτων HPV (Human Papilloma Virus). Εμφανίζονται σαν μικρά ρόδινα ή στο χρώμα του δέρματος ογκίδια, αρχικά μεγέθους λίγων χιλιοστών και σε κάποιες περιπτώσεις αυξάνονται σε μέγεθος, αποκτούν μίσχο ή συνενώνονται μεταξύ τους. Κατά κανόνα τα εξωτερικά κονδυλώματα δεν είναι επικίνδυνα αλλά μεταδίδονται εύκολα και πρέπει να αντιμετωπιστούν.
Πώς μεταδίδονται
Με την σεξουαλική επαφή, ακόμα και με την μη ολοκληρωμένη, μιας και μπορούν να μεταδοθούν κατά την απλή επαφή με κάποιο φορέα του ιού. Πολύ σπάνια μπορεί να μεταδοθούν στο έμβρυο κατά την διάρκεια του τοκετού. Όταν η μόλυνση είναι λανθάνουσα (υποκλινικές μορφές) η νόσος δεν μεταδίδεται.
Ποια τα συμπτώματα
Τις περισσότερες φορές ο ιός HPV δεν δίνει συμπτώματα με αποτέλεσμα ο ασθενής να μην γνωρίζει ότι έχει μολυνθεί ή πότε μολύνθηκε. Το χρονικό διάστημα μεταξύ της επαφής με τον ιό και της εκδήλωσης των συμπτωμάτων μπορεί να κυμαίνεται από μήνες έως και πολλά χρόνια.
Πού εντοπίζονται
Τα κονδυλώματα μπορεί να εμφανιστούν στους άντρες κυρίως στο πέος, στο όσχεο, στη βουβωνική χώρα, στους μηρούς ή στην περιπρωκτική περιοχή. Πολύ σπάνια εμφανίζονται στα χείλη, το στόμα ή στον φάρυγγα. Αντίστοιχα στις γυναίκες στον τράχηλο της μήτρας, στον κόλπο, στα μικρά και τα μεγάλα χείλη, στο εφήβαιο και στο δέρμα μεταξύ του πρωκτού και του κόλπου.
Πώς γίνεται η διάγνωση
Τα κονδυλώματα είναι συνήθως εμφανή με γυμνό μάτι ή μεγεθυντικό φακό. Η βιοψία δεν είναι απαραίτητη για την διάγνωσή τους, εκτός αν η βλάβη είναι ασυνήθιστη ή ύποπτη.
Πώς θεραπεύονται
Τα κονδυλώματα αντιμετωπίζονται με:
- Τοπικές κρέμες
- Διαθερμοπηξία
- κρυοθεραπεία με υγρό άζωτο
- Laser CO2
- Χειρουργική αφαίρεση.
Όλες οι διαθέσιμες θεραπείες έχουν πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα και η επιλογή της πλέον κατάλληλης θεραπείας εξατομικεύεται, ανάλογα το περιστατικό (ηλικία, έκταση βλαβών, την θέση τους, το κόστος και τη συνύπαρξη τυχόν άλλων ασθενειών).
Μπορεί να επανέλθουν
Αυτό που πρέπει να γνωρίζει ο ασθενής είναι ότι με οποιαδήποτε από τις μεθόδους θεραπείας, η υποτροπή είναι πιθανή και εξαρτάται από πολλούς παράγοντες, όπως ο τύπος του ιού και η γενικότερη κατάσταση της υγείας του ατόμου. Ακόμη και μετά την αντιμετώπιση των κονδυλωμάτων, το άτομο εξακολουθεί να έχει τον ιό (αφού ο ιός δεν θεραπεύεται αλλά απλά αντιμετωπίζονται οι εκδηλώσεις του), για αυτό και επιβάλλεται συχνή ιατρική παρακολούθηση και αυτοεξέταση, ώστε σε περίπτωση εντοπισμού νέας εστίας να γίνει άμεση αντιμετώπιση.
Πρόληψη
Είναι συνηθισμένο φαινόμενο τα οξυτενή κονδυλώματα να υποτροπιάσουν μετά από θεραπεία. Οι υποτροπές είναι συνηθέστερες κατά το πρώτο 6μηνο από τότε που πρωτοεμφανίστηκαν τα κονδυλώματα.
Γενικά μέτρα για την αποφυγή της υποτροπής των κονδυλωμάτων είναι τα παρακάτω:
- Αποφυγή μεγάλου σωματικού ή ψυχικού stress. Διασφάλιση καλού ύπνου και σωστής διατροφής.
- Διακοπή ή περιορισμός καπνίσματος
- Έλεγχος της συντρόφου από γυναικολόγο
- Σεξουαλική επαφή με χρήση προφυλακτικού τουλάχιστον για 6-8 μήνες (σημειώνεται ότι η χρήση προφυλακτικού προφυλάσσει κατά 60-70% από τη μόλυνση)
- Αποφυγή ξυρίσματος των έξω γεννητικών οργάνων διότι δημιουργούνται μικροτραυματισμοί που διευκολύνουν τη διείσδυση του HPV στη βασική στοιβάδα του επιθηλίου
- Διενέργεια περιτομής σε άνδρες με φίμωση έχει βρεθεί ότι ελαττώνει την πιθανότητα υποτροπών
- Επί συχνών υποτροπών και/ή αλλαγή στη ροή των ούρων υποπτευόμαστε κονδύλωμα ουρήθρας και κρίνεται απαραίτητη η ουρηθροσκόπηση.
- Είναι απαραίτητος ο εμβολιασμός ο εμβολιασμός των ανδρών μετά την αφαίρεση των κονδυλωμάτων καθώς έχει βρεθεί ότι με αυτόν τον τρόπο μειώνεται η πιθανότητα να ξαναπαρουσιαστούν (επαναλοίμωξη).
Εμβόλια
Στο εμπόριο κυκλοφορούν 2 εμβόλια για την αντιμετώπιση των κονδυλωμάτων στις γυναίκες. Το Gardasil αποτελεσματικό για τον HPV6, 11, 16, 18, και το Cerravix έναντι του 16 και 18.
Εξασφαλίζουν 100% αποτελεσματικότητα σε όλες τις μελέτες που έγιναν σε κορίτσια και γυναίκες 9-26 ετών σχετικά με την προφύλαξη από τους συγκεκριμένους ιούς και χορηγούνται σε 3 δόσεις εντός 6μήνου. Η έναρξη του εμβολιασμού συνιστάται σε ηλικία των 12-14 ετών.
Το εμβόλιο είναι αναγκαίο να το κάνουν και οι άνδρες. Δυστυχώς στην παρούσα κατάσταση δεν καλύπτεται από τα ασφαλιστικά ταμεία για ανδρική χορήγηση και είναι σχετικά ακριβό.
